Verslag van de vrijwilligersbijeenkomst van 14 oktober 2023 in Amsterdam

Langs de grachten, steegjes en in de smalle gangen van de Jordaan kwamen opnieuw de vrijwilligers en de onderzoekers van Dood in Amsterdam bijeen in een knus buurthuis aan de Noorderspeeltuin, voor gezelligheid en updates van het voortgaande onderzoek naar de sterfte in Amsterdam. Mieke Krijger van het Jordaanmuseum introduceerde haar nieuwste bevindingen uit het Gangenproject. Ze bracht met verve de gangetjes en steegjes rondom de Lindengracht weer tot leven, middels persoonlijke verhalen van bewoners, foto’s en historische stadskaarten. Ze wist uitermate bezield de bijzondere leef- en woonomstandigheden in de Jordaan op individueel niveau te schetsen. Ze sloot haar presentatie af met een leuk nieuwtje. Mieke zal haar kennis en karakterschetsen van de bewoners van de Jordaan in de 19^e en 20^e eeuw gaan bundelen in een boek.

Vervolgens nam  Tim Riswick het stokje over van Mieke met een presentatie van de resultaten van het onderzoek naar de sterfte op de kraam- en gynaecologie afdeling van het Amsterdamse Binnen- en Buitengasthuis tussen 1856-1896. Hieruit bleek dat er aanzienlijke verschillen tussen de twee afdelingen bestonden. Op de kraamafdeling kwamen veelal jonge, ongehuwde aanstaande moeders, en was de sterfte laag. De vrouwen op de gynaecologieafdeling waren diverser. Zowel vrouwen met complicaties van het kraambed werden hiernaartoe doorverwezen, maar ook allerlei andere problematiek, zoals gezwellen en kankers, werd hier behandeld. De sterfte op die afdeling lag dan ook behoorlijk hoger dan op de kraamafdeling.

De derde presentatie werd gegeven door Mayra Murkens. Mayra deelde haar nieuwste bevindingen omtrent sterke sociaaleconomische verschillen in de kindersterfte aan mazelen, difterie en tuberculose. Dit houdt in dat kinderen van ouders van lage komaf, wonende in een woning met een lage huurprijs of ouders met een ongeschoold beroep vaker stierven aan mazelen, difterie en tuberculose dan kinderen met ouders van hogere komaf, wonende in een woning met een hoge huurprijs of ouders met middenklasse beroepen. Bovendien bedankte zij de vrijwilligers die hebben geholpen omtrent de grote dataverzameling voor dit project naar doodsoorzaken in kindersterfte in het Amsterdam van 1856-1865.

De middag werd gezellig afgesloten met wat lekkers en een drankje aan de bar van het buurthuis. Uiteraard gaan we door met het organiseren van dergelijke bijeenkomsten. Het enthousiasme van onze vrijwilligers werkt uitermate aanstekelijk op ons als onderzoekers!