Osse doodsoorzaken: lancering online platform

Vorige week donderdag heeft Nadeche Diepgrond haar fellowship bij het Brabants Historisch Informatie Centrum (BHIC) afgesloten met een eindpresentatie en de lancering van het online platform ‘Doodsoorzaken Oss’. Als fellow bij het BHIC heeft ze de afgelopen maanden onderzoek gedaan naar de geschiedenis van ziekte, gezondheid en sterfte in Oss (1866-1906). Het onderzoek is uitgevoerd op basis van verschillende bronnen, waaronder de zogeheten ‘overlijdensregisters ten behoeve van de sterftestatistiek’. Hierin staat onder andere informatie over de naam, het adres, de leeftijd, het beroep en de burgerlijke staat van de overledene, maar ook een opgave van de specifieke doodsoorzaak. Daarnaast heeft ze gebruik gemaakt van de overlijdensakten van de burgerlijke stand en de gemeenteverslagen.

Voor het fellowship heeft ze ingezet op het bereiken van een breed publiek, waarbij verschillende eindproducten zijn ontwikkeld: een open access database met gegevens over de meer dan 7.000 overleden Ossenaren, een doorzoekbare personenindex en enkele uitgeschreven onderzoeksverhalen (webartikelen). Nadeche onderzocht een breed scala aan  thema’s. Zo bleek dat de zuigelingensterfte immens was in Oss: gedurende de onderzoeksperiode overleed maar liefst dertig procent van de nieuwgeboren kindjes binnen het eerste levensjaar. Daarnaast deed ze verder onderzoek naar de sterfteontwikkeling tijdens de epidemiologische transitie, waarbij de sterfte aan infectieziekten langzaam plaats maakt voor sterfte aan zogeheten degeneratieve ziekten (o.a. kanker en hart- en vaatziekten). Hoewel er in de tweede helft van de negentiende eeuw inderdaad een toename aan deze degeneratieve ziekten was, bleven toch ook infectieziekten voor een belangrijk deel de sterfte veroorzaken in deze periode. Ook de- hier op de website al vaker genoemde- sociale verschillen in sterfte werden bestudeerd door Nadeche. Er bleek  in Oss sociale ongelijkheid in sterfte te bestaan. De ‘armen’ overleden in die zin gemiddeld op een jonge leeftijd en relatief vaak aan de gevolgen van infectieziekten, terwijl de ‘rijken’ juist op latere leeftijd overleden en waarschijnlijk de dans met infectieziekten meer ontsprongen omdat zij relatief vaker aan welvaartsziekten overleden.

Ze deed onderzoek naar nog meer veel onderwerpen, zoals de verspreiding van de mazelen, pokken en vaccinaties en de ziekenzorg in Oss. De resultaten hiervan wil ze graag ook met jullie delen; alles over haar fellowship en de eindproducten is te vinden op deze website van het BHIC.