Volgende week donderdag op is het zover: onze jaarlijkse vrijwilligersmiddag. Het programma is nu beschikbaar. Ditmaal komen we bijeen aan de Universiteit Leiden waar Evelien Walhout, docent aldaar, onze gastvrouw is.
Programma vrijwilligersdag nu beschikbaar Meer lezen »
Een geweldige vondst op een zeer onverwachte plek in het Stadsarchief van Amsterdam. Zo mogen we de ontdekking door onze vrijwilliger Will Vlaskamp wel noemen. In de krochten van het archief van de burgerlijke stand, onder het kopje taakuitvoering, zijn van alle Amsterdammers die tussen 1940 en 1949 zijn overleden de doodsoorzaak genoteerd.
Doodsoorzaken van Amsterdammers die tussen 1940 en 1949 zijn overleden gevonden Meer lezen »
Het doel van deze webapplicatie is om aan de hand van verschillende indicatoren van alle doodsoorzaken in Amsterdam tussen 1856 en 1920 in kaart te brengen.
Mortaliteit en doodsoorzaken (1856-1920) Meer lezen »
Vandaag de dag is Nederland een van de weinige welgestelde Westerse landen waarin verloskundigen nog een belangrijke rol spelen bij de geboorte van een kind. Waar kinderen in de meeste andere Europese landen bijna altijd worden geboren in het ziekenhuis, bevalt nog altijd een kwart van de Nederlandse zwangere vrouwen thuis onder begeleiding van een verloskundige. In het verleden was dit aandeel nog veel hoger. In 1910 werd maar liefst zestig procent van de kinderen geboren met behulp van een vroedvrouw, de historische voorgangster van de verloskundige. Voor de twintigste eeuw kwam waarschijnlijk het overgrote gedeelte van de Nederlandse bevolking zo ter wereld.
Vroedvrouwen en de overlevingskansen van zuigelingen Meer lezen »
In de statige stijlkamer van de Universiteit Utrecht, aan het Janskerkhof, kwamen opnieuw de vrijwilligers en de onderzoekers van Dood in Amsterdam bijeen voor gezelligheid en updates van het voortgaande onderzoek naar de sterfte in Amsterdam. Angélique Janssens introduceerde eerst de nieuwe onderzoekers op het project, Mayra Murkens en Rachel Elands. Zij volgen respectievelijk Tim Riswick en Sanne Muurling op als postdocs op het project. Dat betekent niet dat Sanne en Tim geen onderzoek meer zullen uitvoeren op de Amsterdamse doodsoorzaken, maar zij zullen dat in het vervolg doen als universitair docent van de Radboud Group for Historical Demography and Family History, waar zij een vaste aanstelling hebben gekregen. We moesten wel definitief afscheid nemen van Jan Hornix, die eerst als student en later als junior onderzoeker de groep heeft bijgestaan met allerlei speurwerk in het archief alsmede de website www.doodinamsterdam.nl en het maken van geregelde nieuwsberichten voor de vrijwilligers.
Verslag van de vrijwilligersbijeenkomst van 2 september 2022 in Utrecht Meer lezen »
Wiskunde gebruiken om prangende vragen over onze geschiedenis te verklaren? Op het eerste gezicht zijn geschiedenis en wiskunde misschien niet twee vakgebieden die je snel met elkaar zult associëren. We kunnen echter wel degelijk wiskundige concepten heel nuttig inzetten binnen het geschiedenisvakgebied, bijvoorbeeld om historische sterftepatronen te onderzoeken. Stel, we kijken naar de kindersterfte in Amsterdam gedurende de tijdsperiode 1856-1865. In deze tijdsperiode stierf ongeveer 28 procent van de kinderen voordat zij hun vijfde verjaardag konden vieren. Dit sterftecijfer is heel hoog. Hoe kan dat?
De gunstige gezondheidstoestand van joden ten opzichte van christenen in de negentiende eeuw bleef lokale autoriteiten en vooral artsen en wiskundigen lange tijd fascineren. Dit leidde ertoe dat de gemeente Amsterdam bij de registratie van overlijdens en doodsoorzaken de godsdienst van de overledene als een belangrijk kenmerk zag en deze dus ook graag geregistreerd zag. De verzamelde gegevens lieten steeds weer verschillen zien in ziektepatronen en sterftekansen tussen joden en niet-joden. Tot een eenduidige interpretatie van die verschillen tussen beide groepen kwam het vooralsnog niet. Hier volgt een kleine greep uit de veelheid aan studies waarin tijdgenoten probeerden de waargenomen verschillen in Amsterdam te duiden. Hierbij werd niet alleen gedacht aan kenmerken of het gedrag van de betreffende groepen maar ook aan hun directe leefomgeving: de buurten.
Stromend water en frisse lucht: de gunstige ligging van de Amsterdamse joodse buurten Meer lezen »
In december 2021 vertelde ik in een blogpost over de resultaten van mijn onderzoeksstage binnen het NWO-project Lifting the Burden of Disease. Als een vervolg op die stage heb ik voor mijn Masterscriptie onderzoek gedaan naar de rol van stuipen als historische doodsoorzaak in Amsterdam en Roosendaal tussen 1856 en 1938. In mijn scriptie stonden drie aspecten centraal: 1) interpretaties van de term stuipen in historische medische literatuur, 2) patronen van de doodsoorzaak stuipen in Amsterdam en Roosendaal en 3) factoren die bijdroegen aan de diagnose stuipen op het niveau van individuen en buurten in Amsterdam.
Stuipen als doodsoorzaak van zuigelingen in Amsterdam en Roosendaal (1856-1938) Meer lezen »
