Uit verscheidene historische rapportages blijkt dat Joodse buurten een zeer gunstige sterfteverhouding kenden, die onevenredig was aan de hoge bevolkingsdichtheid en de “hoogst armoedige bevolking”. De Amsterdamse doodsoorzakenregisters onderschrijven deze uitzonderlijke gezondheidstoestand.
Met de Duitse inval van 10 mei 1940 en het vluchten van koningin Wilhelmina en de regering naar Londen, werd het voor veel joden in Amsterdam te bedreigend. 143 Amsterdamse joden stierven door zelfdoding.
Het Buitengasthuis speelde een belangrijke rol in de laatste pokkenepidemie van 1870-1872. Geneesheer Guillaume Daniel Louis Huet reflecteerde op het verloop van de epidemie in het Buitengasthuis. De cijfers bleken er niet om te liegen: meer dan twee-derde van de 1441 mensen die ten tijde van epidemie in het Buitengasthuis waren verpleegd was weliswaar ooit gevaccineerd, maar niet gehervaccineerd…
Met het geleidelijk aan uitdoven van epidemieën, nam de gemiddelde leeftijd van overlijden gestaag toe in 19e en 20e eeuw. Maar een hogere leeftijd betekent ook een hogere kans op degeneratieve ziekten, zoals kanker.
Aan het einde van de negentiende en begin van de twintigste eeuw werden verschillende moderne vormen van vervoer steeds normaler. Met behulp van de Amsterdamse doodsoorzakenregisters kan worden geobserveerd hoe nieuwe technologische ontwikkelingen gevolgen hadden voor externe doodsoorzaken. Het is duidelijk dat, net als vandaag de dag, trams, treinen en auto’s ook toen al voor dodelijke slachtoffers zorgden.
Het Amsterdamse Binnengasthuis had geen goede reputatie in de negentiende eeuw, vooral met betrekking tot de ‘extreme en buitensporige’ sterfte onder patiënten in het gasthuis.
Zuigelingen waren erg kwetsbaar, vooral als ze geen borstvoeding kregen maar gevoed werden met, al dan niet aangelengde, koemelk. Bij warm weer nam de kans op het bederven van dit soort voeding enorm toe, en daarmee de kans op sterfte aan water- en voedsel gerelateerde ziekten. Dit was ook zo het geval in Amsterdam.
In de negentiende eeuw was de sterfte onder baby’s immens. In de slechtste jaren overleden maar liefst 250 per 1000 levendgeborenen. Wat was verantwoordelijk voor de dood van al deze baby’s in de negentiende eeuw?
